Het ware Rusland?

U dacht dat ik het had opgegeven, niet? Ik geef toe, het is niet eenvoudig om over je leeservaringen te schrijven. En ook het lezen, dat wil wel eens stokken: er zijn nog zoveel andere dingen te doen. Maar opgeven? Nee, daarvoor is Tolstoy te machtig.

En het gaat razendsnel; het is natuurlijk niet de bedoeling dat ik de hele roman op deze blog ga navertellen, maar toch moet ik mezelf een beetje situeren in het verhaal. Ik sta nu, na 143 bladzijden, aan de poort van hoofdstuk II. Die hoofdstukken zijn gelukkig verder onderverdeeld in paragrafen, scènes zo je wil, en daarvan heb ik er nu 25 achter de rug. In die scènes is heel wat gebeurd en hebben we nu alle belangrijke spelers ontmoet. Over Pierre Bezoechov had ik het al. We kwamen ook Andrej Bolkonski tegen, die de held zou zijn geweest als Oorlog & Vrede een pulproman was geweest; in de film (die van King Vidor dan) is hij dat ook: de gladgeschoren Mel Ferrer. Maar Tolstoy haalt dat meteen onderuit: Andrej bekent aan Pierre dat hij ongelukkig gehuwd is - hoewel de buitenwereld in de wolken is van zijn zwangere echtgenote Liza. We zullen merken dat ook Andrejs militaire carrière, hoewel succesvol, hem niet gelukkig maakt.

En dan is er de familie Rostov. Ook met hen zullen we 1600 bladzijden lang te maken krijgen. Tolstoy is niet alleen meesterlijk in het portretteren van karakters, met de familie Rostov slaagt hij erin een bijzonder complex familieportret te schetsen. Dit is een familie om van te houden, ook al is ze duidelijk verre van perfect. En dat is misschien al de eerste les die Tolstoy ons in dit boek voorhoudt: niets is perfect, maar dat is geen reden om niet gelukkig te zijn. Graaf Rostov kan zijn geld niet beheren, de gravin heeft tal van kleine kantjes, en hun kinderen zijn stuurs, naïef, kleingeestig of arrogant. Maar Tolstoy minacht niemand, en dat maakt het zo bijzonder.

Wat gebeurt er verder? O ja, de oude graaf Bezoechov sterft, en maakt zijn bastaardzoon Pierre tot enige wettige erfgenaam. Andrej brengt zijn vrouw, die hoogzwanger is, naar het familiedomein ver buiten de stad waar ze eenzaam zal worden achtergelaten in de handen van haar schoonvader - streng en niet tot liefde in staat - en haar schoonzus - geterroriseerd door haar vader en fanatiek religieus. Zelf vertrekt hij naar de oorlog, want die staat nu echt voor de deur...

*
*           *